Prawa pasażerów linii lotniczych

Warto znać prawa pasażerów linii lotniczych, ponieważ podczas podróży przytrafić się mogą różnego rodzaju nieprzewidziane wydarzenia. Prawa pasażerów linii lotniczych zawarte są w rozporządzeniu 261/2004 Parlamentu Europejskiego. Przepisy te swoją ochroną obejmują pasażerów lotów wewnątrzunijnych lub zaczynających się albo kończących w jednym z państw Unii Europejskiej. Takie same zasady obowiązują w przypadku wszystkich przewoźników (linii tradycyjnych, niskokosztowych i czarterów). Nie ma również znaczenia cena biletu, klasa podróży czy klasa rezerwacyjna.

Prawa pasażerów linii lotniczych obowiązują w przypadku:

• lotów w obrębie UE obsługiwanych przez linie lotnicze z UE lub z kraju spoza UE,
• tych lotów z kraju spoza UE do UE, które obsługiwane były przez linie lotnicze z UE,
• lotów z UE do kraju spoza UE obsługiwanych przez linie lotnicze z UE lub z kraju spoza UE,

• jeszcze nieotrzymanych świadczeń (odszkodowanie, zmiana planu podróży, pomoc ze strony linii lotniczych) na podstawie odpowiednich przepisów kraju spoza UE w związku z problemami dotyczącymi danego lotu.

Warto pamiętać, że przepisy Unii Europejskiej dotyczące praw pasażerów linii lotniczych obejmują 28 krajów należących do UE. To samo dotyczy również Gwadelupy, Gujany Francuskiej, Martyniki, Majotty, Reunion, Saint-Martin (Antyle Francuskie), Azorów, Madery i Wysp Kanaryjskich. Rozporządzenie 261/04 ma również moc na Islandii, w Norwegii i Szwajcarii. Do UE nie należą Wyspy Owcze, Wyspa Man i Wyspy Normandzkie.

— Problemy z lotem? Zgłoś się do nas. —

Kiedy nie obowiązują prawa pasażerów linii lotniczych?

Linie lotnicze nie muszą wypłacać odszkodowania przypadku, kiedy to z winy pasażera jego zarezerwowany lot się nie odbył. Są to sytuacje, kiedy na przykład pasażer spóźni się na lot, przyjedzie zbyt późno na lotnisko i nie będzie na czas odprawiony. Prawa pasażerów linii lotniczych nie obowiązują również wtedy, gdy z powodu opóźnienia poprzedniego lotu pasażer spóźni się na kolejny lot, a oba loty nie są częścią jednej rezerwacji. Prawo do odszkodowania nie przysługuje pasażerom, jeżeli odwołanie lub opóźnienie lotu było spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności. Do nadzwyczajnych okoliczności należą m.in. złe warunki pogodowe, zamknięcie przestrzeni powietrznej bądź strajki pracownicze, ale tylko wtedy, gdy nie są to pracownicy linii lotniczych. Jednak nawet wtedy przewoźnik musi zaoferować pasażerom zwrot kosztów biletu oraz opiekę w czasie oczekiwania na nowy lot. W skład wspomnianej opieki wchodzą posiłki lub zakwaterowanie.

Jakiej wysokości odszkodowania można się spodziewać?

Jakie czynniki mają wpływ na odszkodowanie?

Na wysokość należnego odszkodowania wpływa kilka czynników, z których najważniejsze to odległość lotu, czas opóźnienia oraz ustalenie winnego.

Odległość lotu mierzymy pomiędzy lotniskiem odlotu oraz ostatecznym lotniskiem przylotu po tzw. ortodromie, co uwzględnia najkrótszą drogę po krzywiźnie ziemi.

Dokładny czas opóźnienia lotu nie wynika wprost z rozporządzenia ue261/04 i został on zinterpretowany w jednym z wyroków TSUE. Rzeczywisty czas przylotu należy mierzyć w momencie, kiedy operator lotu umożliwi pasażerom opuszczenie samolotu. Jeśli zatem przewoźnik powołuje się na moment lądowania, to jest to błędne założenie. Należy raczej przyjąć za podstawę obliczeń moment otwarcia drzwi samolotu i umożliwienia pasażerom bezpiecznego opuszczenia pokładu maszyny.

Ustalenie winnego jest krytycznie istotne, aby uzyskać odszkodowanie za opóźniony lot (lub odwołany). Rozporządzeniu podlegają linie lotnicze i tylko ich wina może stanowić podstawę wypłaty odszkodowania. Jeśli zawiniło lotnisko – nie uzyskamy odszkodowania z tytułu ue261/04. Zawinili pasażerowie – nie uzyskamy odszkodowania. Opóźnienie wynikało z przyczyn związanych z bezpieczeństwem – również nie ma mowy o uzyskaniu odszkodowania. Jeśli jednak opóźnienie lub odwołanie lotu wynikało z działania pracowników linii lotniczej, a tak się zdarza jednak bardzo często, to można ubiegać się o odszkodowanie.

Niektóre linie lotnicze niechętnie przyznają się do własnych błędów i starają się zrzucać winę za opóźnienia na tzw. nadzwyczajne okoliczności. Takie sprawy często wymagają specjalistycznej oceny, aby udowodnić linii lotniczej ich winę. Co prawda rozporządzenie ue261/04 teoretycznie przenosi ciężar dowodu na linie lotnicze, jednak sądy nie zawsze są w stanie fachowo ocenić argumentację przewoźnika.

Loty rejsowe, loty czarterowe, loty służbowe…

Nasi Klienci często zadają nam pytania, czy są uprawnieni do odszkodowania, skoro ich opóźniony lot miał charakter służbowy. Skoro to pracodawca płacił za bilet, to czy odszkodowanie należy się pracownikowi czy pracodawcy? Odpowiadamy, że zawsze odszkodowanie za odwołany lot (lub opóźniony) należy się pasażerowi. Naprawdę nie ma żadnego znaczenia, czy bilet kupił pracodawca, siostra, znajomy czy syn, czy był to lot rejsowy, czarterowy czy służbowy. Ważne jest tylko to, czyje nazwisko widnieje na dokumencie podróży i to ta osoba ma prawo do odszkodowania.

Pochodzenie linii lotniczej również ma wpływ na możliwość dochodzenia odszkodowania. Jeśli linia lotnicza zarejestrowana jest w Unii Europejskiej (jak np. Ryanair, LOT, Lufthansa, Wizz Air, Enter Air), to podlega rozporządzeniu 261/04 w sposób bezwzględny. Jeśli linia siedzibę ma poza UE, to odszkodowaniom podlegać będą tylko loty startujące w UE (często dotyczy to przewoźników czarterowych typu Air Cairo, Onur Air, Nouvelair).

Przedawnienie sprawy – czy trzeba się spieszyć?

Tak, trzeba się spieszyć z dwóch powodów.

Po pierwsze polskie prawo ogranicza w wielu przypadkach okres ubiegania się o odszkodowanie do jednego roku. To jest najbardziej restrykcyjne podejście w całej UE. Dla przykładu w Niemczech mamy na to 3 lata, w Wielkiej Brytanii 5 lat, a w Hiszpanii aż 10 lat.

Po drugie im dłużej zwlekamy z rozpoczęciem sprawy, tym większe ryzyko, że zupełnie o tym zapomnimy i nigdy do niej nie wrócimy. Zaskakująco wiele osób rezygnuje z pieniędzy prawnie im należnych. A mówimy tu o kwotach od tysiąca do czasami nawet kilku tysięcy złotych.

Odszkodowania dla dzieci

W rozporządzeniu ue261/04 dzieci są traktowane na równi z dorosłymi. Prawo do odszkodowania za opóźniony lot dla dziecka jest takie samo jak dla dorosłego. Pamiętać jednak należy, że odszkodowanie przyznawane może być tylko osobom, które posiadały wykupione miejsce w samolocie. Dzieci, które nie ukończyły 2 roku życia najczęściej podróżują bez własnego miejsca (na kolanach rodziców). Takim najmniejszym podróżnym prawo do odszkodowania niestety nie przysługuje. 

A co, jeśli będzie trzeba iść ze sprawą do sądu? W takim przypadku musimy być przygotowani na przedstawieniu aktu urodzenia dziecka, aby potwierdzić prawo do reprezentowania nieletniego w sporze z linią lotniczą.

Nadal nie jestem pewien…

Prawa pasażerów linii lotniczych wynikających z rozporządzenia ue261/04 wydają się być proste. Niestety jednak rzeczywistość często komplikuje takie sprawy, a niektóre linie lotnicze starają się wynaleźć coraz to nowe sposoby na zniechęcenie pasażerów do ubiegania się o odszkodowanie. Jeśli masz zatem więcej pytań, na które nie znalazłeś odpowiedzi w tym artykule, to skontaktuj się z nami >>.